ภาพของนักสืบผู้ใช้ไหวพริบอันเฉียบแหลม ฉลาดรอบคอบ ไขปริศนาคดีน่าพิศวงต่างๆ แก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้รวดเร็ว และเอาตัวรอดจากสถานการณ์คับขันด้วยความสามารถเฉพาะตัวรอบด้านที่เราเห็นกันในภาพยนตร์หรือการ์ตูนขวัญใจเด็กๆ นั้น อาจจะดูห่างไกลจากชีวิตปกติของเรา แต่ไม่ใช่เลย!! แท้จริงแล้วคุณสมบัติทั้งหลายของนักสืบ สามารถฝึกฝนเป็นทักษะติดตัวและนำไปใช้ในชีวิตประจำวันของเด็กๆ ได้
ความช่างสังเกต หัวใจของนักสืบ
ความช่างสังเกตเป็นคุณสมบัติอันดับต้นๆ ของนักสืบ เราลองมาดูกันว่านักสืบชั้นยอดต้องหมั่นสังเกตอะไรบ้าง
ลักษณะเฉพาะของบุคคล ภารกิจหลักอย่างหนึ่งของนักสืบคือการติดตามบุคคล หรือสืบหาตัวผู้ต้องสงสัยในคดีต่างๆ จึงต้องหมั่นฝึกสังเกตผู้คนที่พบเจอเสมอ ทั้งรูปร่างหน้าตาและลักษณะเด่นของแต่ละคน เช่น หนวดเครา รอยแผล รอยสัก หรือตำหนิต่างๆ ตามร่างกาย สังเกตบุคคลิกท่าทาง การแต่งกาย รวมไปถึงพฤติกรรมการแสดงออกของบุคคลนั้นๆ ด้วย การเรียนรู้นิสัยใจคอและเข้าใจความคิดจิตใจของคนทำให้นักสืบสามารถคาดการณ์ถึงพฤติกรรมและแรงจูงใจในการทำสิ่งต่างๆ ของคนๆ นั้น รวมถึงพิรุธต่างๆ ที่อาจแสดงออกมาโดยไม่รู้ตัวด้วย
รายละเอียดของสถานที่ เมื่อเข้าไปยังสถานที่ๆ ไม่คุ้นเคย นักสืบต้องสังเกตรายละเอียดของสถานที่นั้นๆ เช่น ลักษณะของอาคารเป็นอย่างไร มีกี่ชั้น มีทางเข้า-ออกได้กี่ทาง มีบันไดและทางหนีไฟอยู่ตรงไหนบ้าง เพื่อความสะดวกในการทำงานและการหลบหนีกรณีคับขัน และรู้ทันเส้นทางหนีของเป้าหมายที่กำลังติดตามอยู่
ในชีวิตประจำวันของเด็กๆ เมื่อไปยังสถานที่ต่างๆ ก็ควรสังเกตรายละเอียดของสถานที่นั้นด้วยเช่นกัน เพราะหากเกิดอุบัติเหตุขึ้นเราจะมีข้อมูลในการเอาชีวิตรอด สามารถควบคุมสติช่วยเหลือตนเองและผู้อื่นได้อีกด้วย
สังเกตความผิดปกติต่างๆ หมั่นสังเกตและตั้งข้อสงสัยถึงสิ่งผิดปกติต่างๆ เช่น พฤติกรรมแปลกๆ คำพูดที่สะดุดใจ การจัดวางสิ่งของที่ผิดปกติหรือถูกเคลื่อนย้าย ฯลฯ อย่าลืมว่ารายละเอียดเล็กๆ ที่ผู้คนมองข้ามนี่แหละ อาจจะเป็นกุญแจสำคัญที่นำไปสู่การไขคดีได้!
ความช่างสังเกตแบบนักสืบนี้หากเด็กๆ ฝึกให้เป็นนิสัยจะเป็นประโยชน์ทั้งการเรียนและในชีวิตประจำวัน ทำให้เป็นคนละเอียดรอบคอบ รู้จักระมัดระวัง มีสมาธิ มีข้อมูลในการตัดสินใจเรื่องต่างๆ มีความจำดี รู้จักตั้งข้อสงสัยและเรียนรู้หาคำตอบ
ไม่ด่วนสรุปอะไรง่ายๆ เชื่อถือข้อมูลที่มีเหตุผล
เมื่อได้ข้อมูลบางสิ่งมา จากสิ่งที่ผู้คนบอกเล่าหรือจากที่ตาเห็นเองก็ดี นักสืบต้องไม่รีบด่วนสรุปว่าเป็นจริงตามนั้น จนกว่าจะมีหลักฐานหรือข้อสนับสนุนต่างๆ มายืนยันอย่างรัดกุมเสียก่อน เพราะอาจเป็นข้อมูลลวงหรือเป็นการเข้าใจผิดของเราเองได้
ปฏิภาณไหวพริบเป็นเลิศ
นักสืบที่ดีต้องมีความสามารถในการคิดหาเหตุผล ความเกี่ยวข้องกันของเบาะแสหรือข้อมูลต่างๆ ที่ได้รับมาว่าเชื่อมโยงกันอย่างไร มีประโยชน์กับคดีหรือไม่ อีกทั้งยังเป็นอาชีพที่ต้องวางแผน และแก้ไขสถานการณ์เฉพาะหน้าอยู่ตลอดเวลา จึงต้องใช้ทักษะและสติปัญญาในการเอาตัวรอดจากเหตุการณ์ไม่คาดฝันด้วย
สนใจเรื่องรอบตัว ศึกษาหาความรู้สม่ำเสมอ
งานของนักสืบมีขอบข่ายกว้างขวาง อาจต้องพบปะผู้คนหลากหลายวงการ ดังนั้นการใฝ่หาความรู้และมีความสนใจเรื่องราวต่างๆ รอบตัวจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อการทำงาน มีข้อมูลพร้อมที่จะนำมาใช้ได้ทันทีตามสถานการณ์ นักสืบจึงควรตื่นตัวที่จะเรียนรู้เรื่องราวใหม่ๆ เสมอ
